Idea menulis fasal harga barang naik-turun ini adalah dari sembang maya di fb Pak Jalil. Kata Pak Jalil : “Naik tidak akan terus naik. Waktu-waktunya akan turun juga. Sekarang waktu naiknya. Minyak ron 75 (alamak tersilap tulis; bukan ron 75; tapi ron 97 – tersilap sebab tulis terus begitu menyebabkan silap fakta) dah naik, lepas tu gula naik - naik sikit je. Esok yang lain-lain akan naik. Naik tak banyak - tak bebankan rakyat. Jangan bimbang, lepas Mac 2011 akan turun balik. Tak usah gundah gulana. Waktu itu sok; Najib, Muhyiddin, Noh Omar, Sepie Apdal, Rai Yatim kata ini tanda kerajaan perihatin. Lepas tu pilihanraya, le.”
“kalau naik, semua merungut..kalau turun dikatakan nak bodek sebab pilihan raya...so..macamana tu....” Aku cadang nak sembang begitu sahaja; dua tiga ayat. Tapi seronok pula rasanya nak kembangkan idea aku. Aku tak hendak ganggu laman fb Pak Jalil panjang-panjang; aku pun pakai blog aku ni. Aku tulis ini dalam lenggok bahasa orang Lambor Kanan @ Teluk Sareh. Kira-kira versi orang Lambor/ Teluk Sareh lah. Cintei bahase kite !!
Ade lagi bende yang tughun, Pak Hon; buah nyo. Once uppon the time; opah Su ke atau moyang Midah ke selalu panggil Wak Pi'e tughunkan nyo. Opah Su selalu mintak Wak Pi’e tughunkan same pelepah tua (daunnye yang idup lagi) - dighaut, lidinya buat penyapu. Arwah encik (mak keme) pulak ade mase-masenye bagitahu Wak Pi’e tughunkan daun (pelepah) nyo yang mude sikit – lidinye nak buat leko. Kome tahu ke leko tu ape ? Itu kite ceghite lain kali. Wak Pi'e juga tughunkan pelepah-pelepah keghin (mati) yang begayut dekat jambak buah. Pelepah keghin tu bulih buat kayu api atau di suli dengan tempughung nyo mase ngaco dodoi. Bende yang nampak tak begune ikut tepelatin jatuh; ditughunkan Wak Pi’e ialah kelotok nyo. Sape tahu, kelotok nyo tu ape. Kelotok nyo ni ialah tandan tue-ghente tempat buah nyo begayut. Bile buahnye udah jatuh, tandan masih melekat pada batang nyo, sampei mase dia bulih lekang senighi daghi batangnye. Kelotok nyo ni bulih buat nyapu daun nangke, daun jangguih depan ghomah Lambo, tu atau nyapu taik kambin bawah menesah depan ghomah, tu.
Dan seghonok juge sesekali mintak wak Pi'e tughunkan nyo mude; dapat minum ayo nyo. Emm !! sedapnye. Tapi tak buleh selalu - kate deme ghosak pokok kalo 'di mude' selalu. Minum ayo nyo juga tak elok selalu sangat; kate deme - untuk oghang jantan buleh lemah tenaga batin.
Yang tughun tu semuanye pree. Pun Wak Pi'e dapat upah tige empat biji nyo – tengok le, banyak mane ditughunkan.
Sekaghang semue kene keluo duit. Tak begitu opan ? wangah !? Itu sebabnye meghongot sekaghang, ni. Penyapu lidi nyo (beso secekak) udah lime ghengget, Ghege nyo sebiji seghenget lima
Betoi sekaghang ni, dunie dah beghubah; nyah. Mane ade lagi oghang manjat nyo. Tukang panjat nyo pun udah tak de. Wak Pi’e tu hebatnye die; die panjat nyo keghongge idak ngigit die. Die come ambik daun ghumput tutup telinge; jangan masuk dek keghongge. Entah ape le ilmu die. Bebudak kampung udah banyak bekeghoje makan gaji. Dengan kerejaan le; atau bekeghoje sewasta, dan jadi usahhawan.
Udah ghamei oghang ceghodek sekaghang, ye yong.
Hukum alam; oghang bodoh jadi mangse buli oghang ceghodek.
Oghang ceghodek juge ghamei dalam politik. Idak ke dalam Palemen tu oghang politik belake. Oghang ceghodek deme, tu ! Ape yang nak dibuat kpade ghakyat, deme bebincang/ bebahas di Palemen. Sape puak yang ghamei; deme bulih nentukan ape nak dibuat untuk ghakyat. Deme buat undi. Mane puak yang ghamei; menang le deme. Kekadang deme bincang sesame deme, je.
Tapi yong, nyah; oghang ceghodek belum tentu betoi. Oghang ceghodek belum tentu bijak (sane) - selalunye deme bijaksini. Keme nak hujahkan; oghang ceghodek belum tentu betoi. Ce bukak Kamus Dewan Bahase (edisi baghu, ke edisi lame, ke) - caghi makne ceghodek; kome akan jumpe keteghangan - ceghodek macam Sang Kancil; ape maknenye. Keme tak nak bagi maknenye di sini. Kome caghi le senighi; buat tenung ma'ripat. Come, keme nak bagi tahu; ape, sape yang tak jadi mangse t**u, mangse b**i Sang kancil. Untuk bukti; kome baca buku Hikayat Sang kancil ke, Ceghite Sang Kancil Jenake, ke; atau versi-versi lain tentang ceghite Sang kancil. Daghi sebeso wajah sampei se kecik-kecik; dari sekuat-kuat watak sampei ke yang lemah, ape lagi le; semue dib**i Sang kancil. Oghang pun di t**unye. Watak yang hidup due alam pun bulih dit**u oleh Sang kancil. Itu le hebat ceghodek Sang Kancil. Tapi sape yang tak boleh dit**u oleh Kancil. Die ialah oghang yang ceghodek dan bijaksane. Dengan sape kancil kalah. Kome bace, le. Die kalah dengan bangau. Bangau biasenye warne badannye putih – lambang beno. Tak ke Sang Kancil mati bile lawan dengan bangau beghanyut di sungei ateh keghak nasi ?
Eee, seghonok mace ceghite leme begini. Macam tak masuk akei. Ini lebih baik daghi nengok di TV ceghita pari-pari impot daghi Indon; atau nengok ceghite Hary Potter. Sekali bace macam ceghite kaghut pun ade – ape tak kaghutnye; satu haghi tu Sang Kancil tejatuh dalam telage bute. Ape akei die nak lepeh. Die pun beseghu kepade seisi ghimbe. Sambil menongak muke ke langit nengok awan beghaghak, die pun memekik bagi tahu langit udah nak ghuntuh; tengok tu langit udah begeghak-geghak. Raje Sulaiman, katanye menitahkan pade die supaye bagi tahu makhluk ghimbe supaye tojun ke dalam peghigi untuk selamatkan dighi. Lalu semue makhluk ghimbe tojun – gajah, ghimo, kijang, monyet, napuh; semue le. Bile semue udah masuk, Kancil pun meneghuihkan helahnye. Dipetiknye buah-pelio gajah. “Engko jangan kancil” Kata gajah. “Nanti kamu aku humban ke ateh.” Kancil makin kuat memetik pelio gajah. “Jangan kancil ! Jangan !”. Gajah yang hangat ati itu pun lalu menyangkuk kancil dengan belaleinye dan membuangkannye ke ateh. Dapat le kancil keluo daghi dalam peghigi. Lalu kancil pun berpantun : Tempughung mate tige. Oghang tekughung mati saje. Bace, le; sambil meghenung dengan mate hati. Jangan pikiokan beghape besonye telage bute, tu. Takkan le buleh muat semue hewan mergastuwe, tu. Memang tak menasabah. Tapi moral of the storynye.
Kome tengok; ade oghang politik, tok ketua sebuah negeghi (Selango - satu mase dulu memang hebat) yang telampa dek ceghodek; bawak duit bekilo-kilo dalam bet (dalam 2 juta ghengget – sistem di airpot kene timbang bet); ditangkap immigresen, buleh lepeh sebab kununnye die tak tahu isi borang perisytiharan, tak tahu undang-undang Australia, tak tahu cakap oghang putih. Die pun selamat. Tahun 1987, die kawin laghi dengan anak Ghaje ke England
Puak-puak ceghodek ni le yang duduk keliling-kelalang ghaje; bagi nasihat pade ghaje. Ghaje pun maghah pade sekumpulan politik yang satu lagi. Sape yang bagi tahu ghaje kununnye ade soghang ahli politik daghi satu kumpulan nak buang ghaje; nak buang ketuanan Melayu. Pemimpin sebuah pertubuhan politik tu tak sebut pun nak buang ghaje; ketuanan Melayu. Yang die kate ielah; tak ade gunenye konsep ketuanan Melayu kalu yang bawak konsep itu melakukan kesalahan moral, rasuah, bine kekayaan atas kehidupan ghakyat, baghu due penggei jadi wakil ghakyat udah bine banglo beso, pakei keghete mahei-mahei.. Sebenonye deme le yang beghiya-iye kempen nak taghik immuniti ghaje dulu (1993). Itu le ghopenye ceghodek deme. (Semue watak yang kume catit dalam paragraph ini oghang umno belake. Kome boleh semak rekod. Kome pikio le senighi.)
Di mane kite, tadi. Ape le engko, ni Labu; meghepek-ghepek sampei ke ceghite Kancil. Ceghite oghang politik le pulak.
OK. Bab tughun ni juge. Ade lagi yang tughun pak Hon; iaitu daghah. Tughun daghah. Ini hei oghang perempuan. Bukan tughun daghah sebab datang bulan. Bukan. Tapi pasei “tak lekat”. Baghu “beghisi” tige minggu atau sebulan atau tige bulan, ke; kene tughun daghah. Beghisi lagi taun depannye – keghoje beghat sikit; angkat lesung batu peghah kain; tughun daghah lagi. Tak lekat. Bab selalu tak lekat, ni; kene pegi jumpe tuan Tabib. Pegi hospita. Keghap tughun daghah; tande die ade komplikasi pade sistem peranakan dan masalah hormon. Dibiokan teghuih akan jadi mandui. Mandui; perempuan, tak ape lagi. Tapi kalau mandui lelaki;. bahase kaso oghang dedulu, baik usah jadi lelaki. Yang banyak lelaki dalam situasi begini yang tak mahu jumpe doktor itu, itu le paseinye; takut nanti oghang tahu yang die tu mandui. Nak tunjuk jantan le; tunjuk gagah pade pak mentue mak mentue. Nak buli bini; kate bini yang koghang, bini yang salah. Bukan die. Ini pun ceghodek juge namanye. Ini namenye ceghodek tak dapat diikut; bodoh tak bulih diajo.
Ghege minyak naik dibace daghi sudut ekonomi. Oghang politik (pemeghintah) akan menapikan ini ade kait-mengaitnye dengan politik. Deme kemudiannaye meletakkan ke bahu oghang ekonomi. Persepsi oghang politik (pembangkang) tetap menisinonimkannye dengan kecerdikan/kepandiran politik. Sebenonye oghang politik (pemeghentah) pun paham beno keperluan ceghodek/ pandio pasei tughun naik minyak, ni sebagai senjata probokasi mengekeikan kerajaan deme. Itu le ceghodek (bijaksini) namenye. Akei tok ketua mesti tak same dengan otak ghakayat bawahan. Ate, kalau otak deme tak ceghodik atau same je dengan pikighan oghang kampung; baik deme pilih jadi ghakayat/ oghang kampung saje; usah jadi pemimpin.
Minyak naik berbeze dengan naik minyak. Jauh bezenye, tu ! Gajah naik minyak. Koba naik minyak. Gajah naik minyak; salah hemat tuannye senighi akan dilenyek jadi lempen. Begitu juga kalau koba naik minyak (selalunye musim-musim mengawan – hajatnye tak dapat dilepehkan). Die akan mengamuk. Kita ghakayat ni bile akan naik minyak.
dinbatubara
No comments:
Post a Comment